Zakupy sfinansowane z funduszu sołeckiego a prawo do odliczenia podatku VAT

Data publikacji: 03-07-2023

Fundusz sołecki to fundusz tworzony przez gminy, zgodnie z ustawą z dnia 21.02.2014 r. o funduszu sołeckim, środki finansowe wyodrębniane są przez radę gminy z budżetu gminy. Środki funduszu przeznacza się na realizację przedsięwzięć, które zgłoszone we wniosku przez dane sołectwo, są zadaniami własnymi gminy, służą poprawie warunków życia mieszkańców i są zgodne ze strategią rozwoju gminy (art. 2 ust. 6).

Prawo do odliczenia przysługuje podatnikowi, który nabywane towary i usługi zamierza wykorzystać w ramach prowadzonej działalności opodatkowanej (odliczenie pełne) bądź mieszanej (prewspółczynnik bądź współczynnik bądź prewspółczynnik i współczynnik). Jest to warunek wynikający z art. 86 oraz art. 90 ustawy o VAT.

Prawo do odliczenia nie przysługuje zatem w części, w jakiej nie jest związane z realizowaną przez podatnika działalnością opodatkowaną oraz w przypadkach określonych w art. 88 ustawy o VAT. Zgodnie z brzmieniem tego art. 88 odliczenia nie można dokonać, w przypadku:

  1. usług noclegowych i gastronomicznych, z wyjątkiem nabycia gotowych posiłków przeznaczonych dla pasażerów przez podatników świadczących usługi przewozu osób, a także z wyjątkiem usług noclegowych nabywanych w celu ich odprzedaży, opodatkowanych u tego podatnika na podstawie art. 8 ust. 2a ustawy,
  2. wydatków, o których mowa w art. 29a ust. 7 pkt 3 ustawy, tj. kwot otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku,
  3. gdy sprzedaż została udokumentowana fakturami lub fakturami korygującymi wystawionymi przez podmiot nieistniejący,
  4. gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku,
  5. gdy wystawione faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne:
    • stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane - w części dotyczącej tych czynności,
    • podają kwoty niezgodne z rzeczywistością - w części dotyczącej tych pozycji, dla których podane zostały kwoty niezgodne z rzeczywistością,
    • potwierdzają czynności, do których mają zastosowanie przepisy art. 58 i 83 Kodeksu cywilnego - w części dotyczącej tych czynności,
  6. faktury, faktury korygujące wystawione przez nabywcę zgodnie z odrębnymi przepisami nie zostały zaakceptowane przez sprzedającego,
  7. wystawiono faktury, w których została wykazana kwota podatku w stosunku do czynności opodatkowanych, dla których nie wykazuje się kwoty podatku na fakturze - w części dotyczącej tych czynności,
  8. podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7,
  9. opodatkowania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o którym mowa w art. 25 ust. 2, na terytorium kraju z powodu podania numeru, o którym mowa w art. 97 ust. 10, w sytuacji, gdy towary w momencie zakończenia ich wysyłki lub transportu znajdują się na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju – kwota, o której mowa w art. 86 ust. 2 pkt 4 lit. c.

Jak widać w żadnym z powyższych 9 punków nie ma przypadku dotyczącego źródła finansowania danego wydatku. Skoro w ustawie takiego wyłączenia nie dokonano, oznacza to, że dla potrzeb odliczenia podatku VAT, na gruncie ustawy o VAT, nie jest istotne źródło finansowania – wydatek może zostać opłacony ze środków własnych podatnika, z dotacji, subwencji, kredytów, pożyczek itd. Warto również zaznaczyć, że środki znajdujące się na funduszu sołeckim są środkami gminy, ale wyodrębnionymi z budżetu w celu wydatkowania na określony cel.

PRZYKŁAD: na terenie sołectwa znajduje się świetlica wiejska, która jest przez gminę wynajmowana oraz udostępniana nieodpłatnie na potrzeby wspólne lokalnej społeczności, zgodnie z wnioskiem sołectwa remont dachu tej świetlicy sfinansowano w części środkami z funduszu sołeckiego (w pozostałej części decyzją wójta środkami własnymi gminy spoza funduszu sołeckiego) -> remont dachu świetlicy związany z działalnością mieszaną realizowana przez gminę (działalność opodatkowana i niepodlegająca opodatkowaniu) -> prawo do odliczenia podatku VAT przysługuje wg proporcji od pełnej wartości podatku, bez względu na sposób finansowania wydatku.

Warto zwrócić uwagę na wyrok WSA w Warszawie wydany 19.02.2020 r. sygn. III SA/Wa 1607/19, gdzie sąd odniósł do kwestii prawa do odliczenia w kontekście źródła finansowania (przedmiot analizy sprawy dotyczył generalnie ustalenia indywidualnej proporcji): „W u.p.t.u. brak jest uregulowań, które uzależniałyby prawo odliczenia podatku VAT od dokonanych zakupów od źródła ich finansowania. Również przedsiębiorca pozyskujący dotacje na określone wydatki ma prawo do odliczenia całości podatku VAT, jeżeli wykorzystuje je wyłącznie do czynności opodatkowanych. W szczególności nie ma tu zastosowania art. 88 ust. 3a pkt 2 u.p.t.u., zgodnie z którym nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku”.

Martyna Archacka
Kancelaria Wyrzykowscy

Zobacz także