Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) to prywatny i dobrowolny system długoterminowego oszczędzania, który pozwala pracownikom systematycznie gromadzić kapitał przy wsparciu pracodawców oraz państwa. O tym czy przystąpić do programu, decyduje sam pracownik.
Podstawą PPK jest ustawa z dnia 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych. Zgodnie z jej przepisami, w PPK środki mogą gromadzić zatrudnieni, czyli osoby, które odprowadzają składki emerytalno-rentowe. Ustawa nakłada na pracodawców obowiązek uruchomienia PPK, zapisania pracowników do programu i odprowadzania za nich wpłat.
PPK jest obowiązkowe dla pracodawców, a dobrowolne dla pracowników.
Pracownicy uczestniczą w PPK dobrowolnie – mogą zrezygnować z oszczędzania lub ponownie zapisać się do programu.
Program jest wdrażany etapami w ramach tzw. czterech fal. Zgodnie z ustawą, termin uruchomienia PPK w firmie zależy od liczby zatrudnionych.
Zgodnie z ustawą z 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, firmy zatrudniające między 20 a 249 (stan zatrudnienia na 30-06-2020) osób będą mogły zawrzeć umowę o zarządzanie PPK pół roku później niż planowano pierwotnie -termin upływa 27 października 2020 r.
Odpowiednio, przesunięciu ulega termin zawarcia umowy o prowadzenie PPK – a więc zapisania pracowników do PPK. Pracodawcy z II grupy będą musieli zrobić to do 10 listopada 2020 r.
Należy pamiętać, iż obecnie na wdrożenie PPK zarówno w małych (II grupy) i średnich firmach (III grupy) (od 20 osób do 249 osób) składają się cztery ważne terminy:
- do 25 września pracodawca i przedstawiciele pracowników (osób zatrudnionych) powinni wspólnie wybrać instytucję finansową, która będzie zarządzała środkami uczestników gromadzonymi w ramach PPK. Jeżeli porozumienie nie zostanie osiągnięte, wyboru instytucji dokonuje sam pracodawca;
- do 27 października pracodawca powinien zawrzeć z wybraną instytucją finansową umowę o zarządzanie PPK, która reguluje zasady prowadzenia programu u danego pracodawcy;
- nie później niż do 10 listopada pracodawca, działając w imieniu osób zatrudnionych, powinien zawrzeć z instytucją finansową umowę o prowadzenie PPK i dołączyć do niej listę uczestników programu. Umowa jest podstawą uczestnictwa poszczególnych pracowników w PPK;
- do 15 grudnia albo do 15 stycznia 2021 r. pracodawca jest zobowiązany odprowadzić pierwsze składki uczestników do programu – termin zależy od momentu wypłaty wynagrodzenia po zawarciu umowy o prowadzenie.
Terminy zawarcia umów dla pozostałych podmiotów (IV grupy) (od 0 do 19 osób):
- umowa o zarządzanie PPK − najpóźniej do 23 kwietnia 2021 r.,
- umowa o prowadzenie PPK − najpóźniej do 10 maja 2021 r.
PPK - co to takiego?
Przypomnijmy, że Pracownicze Plany Kapitałowe to system długoterminowego oszczędzania, w którym gromadzone są prywatne oszczędności. Mimo, że program jest powszechny i mają zostać nim objęte wszystkie podmioty zatrudniające, to dla samego zatrudnionego program jest dobrowolny. Pracodawca i pracownik przekazują do PPK wpłaty podstawowe. Ponadto zarówno pracodawca, jak i pracownik mogą zadeklarować przekazywanie wpłat dodatkowych (dobrowolnych). Ich wysokość naliczana jest procentowo od wynagrodzenia brutto pracownika.
Pracodawca nie może sam z obowiązków zrezygnować – dokonywanie wpłat będzie jego obowiązkiem ustawowym. Nie wolno mu też potrącać tej kwoty z wynagrodzenia pracownika.
Aby w obowiązującym terminie utworzyć PPK dla swoich pracowników, pracodawca zawiera:
- umowę o zarządzanie PPK z instytucją finansową wybraną w przedstawicielem załogi,
- umowę o prowadzenie PPK w imieniu i na rzecz osób zatrudnionych.
Ponadto pracodawca ma obowiązek prawidłowego obliczania wysokości wpłat oraz terminowego przekazywanie ich do wybranej instytucji finansowej.
Kto nie musi wdrażać PPK?
- Samozatrudniony, czyli osoba prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą, o ile nie zatrudnia osób będących osobami zatrudnionymi w rozumieniu ustawy o PPK.
- Osoba fizyczna, która zatrudnia, w zakresie niezwiązanym z prowadzoną działalnością gospodarczą tego podmiotu, inną osobę fizyczną, w zakresie niezwiązanym z działalnością gospodarczą tej osoby (czyli na przykład osoby zatrudniające opiekunki do dzieci lub dorywczą pomoc domową).
- Mikroprzedsiębiorca, któremu wszystkie osoby zatrudnione złożyły deklarację rezygnacji z dokonywania wpłat.
- Pracodawca, który (w terminie, w którym ustawa o PPK ma dla niego zastosowanie) prowadzi PPE oraz nalicza i odprowadza składki podstawowe do PPE w wysokości co najmniej 3,5 proc. wynagrodzenia, jeżeli do PPE przystąpiło co najmniej 25 proc. osób zatrudnionych.
Aneta Olechowicz
Kancelaria Wyrzykowscy