Wątpliwości Samorządów dotyczące kwalifikowalności VAT w ramach Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych - odpowiedź na interpelację

Data publikacji: 22-06-2021

Jak należy kwalifikować podatek VAT w przypadku otrzymywanego przez Samorządy dofinansowania w ramach Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych? 28 maja 2021 r. doczekaliśmy się w końcu odpowiedzi na interpelację z marca br., pełną odpowiedź można znaleźć po wejściu w link https://www.sejm.gov.pl/Sejm9.nsf/interpelacja.xsp?typ=INT&nr=20820&view=null.

Analizując ten dokument muszę stwierdzić, że Samorządy nie otrzymały jednak takiej odpowiedzi jakiej oczekiwały. Na trafnie postawione pytania odpowiedź jest dosyć… nieprecyzyjna. 

Przypomnijmy zatem, pytania brzmiały następująco:

  1. Czy środki z RFIL otrzymane przez jednostki samorządu terytorialnego na dofinansowanie realizacji inwestycji mogą stanowić kwotę netto czy brutto wydatków ponoszonych na zadania inwestycyjne w przypadku, gdy jednostkom samorządu terytorialnego będzie przysługiwało prawo do odliczenia (w części lub w całości) podatku VAT naliczonego od podmiotowych wydatków?
  2. Czy jeśli przyznane środki RFIL zostaną przeznaczone na sfinansowanie (w całości lub części) wydatków inwestycyjnych również w zakresie VAT, a następnie okaże się, że danej JST przysługiwało pełne lub częściowe prawo do odliczenia tak sfinansowanego podatku, to czy:
  • Dochodzi w takim przypadku do tzw. podwójnego finansowania, a co za tym idzie negatywnych konsekwencji w zakresie dyscypliny finansów publicznych?
  • Zachodzi obowiązek zwrotu środków z RFIL w zakresie w jakim podatek VAT został odliczony?
  • Czy też jeśli przyznane środki z RFIL zostaną uznane za kwotę netto w powyższym przypadku, czy jednostki samorządu terytorialnego mogą przeznaczyć potencjalną kwotę nadwyżki środków pochodzących z dofinansowania (różnicę pomiędzy kwotą przyznanego dofinansowania, a wartością netto inwestycji) na realizację innych projektów inwestycyjnych?

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów sprowadza się natomiast do tego, że:

  • W Uchwale nie określono maksymalnego terminu, w jakim można wydać środki RFIL, jak również obowiązku zwrotu środków otrzymanych w ramach RFIL”;
  • W Uchwale nie określono jakie tytuły zobowiązań związanych z inwestycjami mogą być pokrywane ze środków wsparcia, więc wspierana jest cała inwestycja, razem z podatkiem VAT, jeżeli stanowi on koszt inwestycji”;
  • wsparcie, o którym mowa w Uchwale przeznaczone na wydatki majątkowe, może być również przeznaczone na wkład własny do inwestycji finansowanych z udziałem innych środków publicznych w zakresie, w jakim zakładano finansowanie tego wkładu z dochodów jednostek”;
  • wypłaty środków z Funduszu przeciwdziałania COVID-19 nie stanowią dotacji w rozumieniu art. 126 ustawy o finansach publicznych, w związku z czym nie będą miały zastosowania art. 168 i 169 tej ustawy, dotyczące zasad zwrotu niewykorzystanych dotacji”.

Uchwała, o jakiej pisze podsekretarz to uchwała nr 102 Rady Ministrów z dnia 23 lipca 2020 r. w sprawie wsparcia na realizację zadań inwestycyjnych przez jednostki samorządu terytorialnego (Monitor Polski Dz. Urz. Poz. 662, z późn. zm.).

Końcowo podsekretarz odsyła do regionalnych izb obrachunkowych jako podmiotów do zadań których „należy udzielanie wyjaśnień na wystąpienia jednostek samorządu terytorialnego w sprawach dotyczących stosowania przepisów o finansach publicznych”.

Odnosi się on także do tego, że „kwestia kwalifikowalności wydatków (w tym VAT) w ramach RFIL związana jest z założeniami i zasadami funkcjonowania tego programu, a nie z zasadami dotyczącymi opodatkowania podatkiem VAT określonych czynności (…)” – i tu należy przyznać rację, aczkolwiek pytania nie odnosiły się do tego czy JST przysługuje prawo do odliczenia. Pytania dotyczyły tego czy można z otrzymanego dofinansowania pokryć wynikający z faktury od kontrahenta VAT, gdy podatnikowi przysługuje częściowe prawo do odliczenia.

Podsumowując, kluczowym zapisem w przywołanej wyżej Uchwale wydaje się jedynie ten, który stanowi, że „W Uchwale nie określono jakie tytuły zobowiązań związanych z inwestycjami mogą być pokrywane ze środków wsparcia, więc wspierana jest cała inwestycja, razem z podatkiem VAT, jeżeli stanowi on koszt inwestycji”. Jeżeli zatem za koszt uznajemy faktycznie poniesiony wydatek należałoby stwierdzić, że nie należy finansować w ramach RFIL tej części kwoty VAT, która zostanie odliczona. Warto również, za rekomendacją podsekretarza, zgłosić swoją wątpliwość do RIO. Problem jest jednak taki, że inwestycje są już realizowane, a kwestia finansowania VAT dalej nie wyjaśniona….

Martyna Archacka
Kancelaria Wyrzykowscy